‘Rotterdam is gek geworden!’ Dat tekende een RD journalist op uit mijn mond tijdens de uitslagenavond van de gemeenteraadsverkiezingen van 2002 van het Rotterdamse stadhuis. De uitspraak kwam in het boek van Ronald Sørensen terecht en vorige week werd ik er aan herinnerd door Carel van der Velden die een stuk voor het Rotterdams Dagblad voorbereidde.

Decennialang had Rotterdam trouw op de PvdA gestemd en decennialang beloofden de regerende partijen in verkiezingstijd dingen die ze vervolgens niet waarmaakten, en plots sloeg de vlam in de pan. Rotterdam was het eens met Pim Fortuyn die zei: Jullie kunnen het niet; jullie maken niets klaar. Laat mij maar eens aan de knoppen zitten. En hij had gelijk.

De Europese Centrale Bank heeft honderden miljarden beschikbaar gesteld in de vorm van leningen aan de Europese banken. Deze keer klotste het geld direct weer terug van de banken die extra kapitaal wel konden gebruiken naar de vijver van de ECB omdat het uitzetten in de markt risico’s met zich meebrengt. Maar wat was er gebeurd als bijna een biljard euro in een paar weken door de markt was geabsorbeerd?

Ik heb er geen bewijs voor, maar de logica zegt mij dat een plotseling aanbod van veel geld het systeem kan verstoren. Toen de China Investment Corporation besloot zevenhonderd miljard van hun Sovereign Wealth Fund via Amerikaanse banken in de VS te investeren, hadden de banken plots veel geld dat ze aan het werk moesten zetten. De normen voor hypotheken werden verlaagd zodat je met een wankel onderpand een huis kon kopen. Die werden als hete aardappelen verpakt in bundels die niet terugklotsten naar China maar met een spoor van vernietiging de wereld in.

Als je de beste van school bent met knikkeren, komt er een moment dat je alle knikkers gewonnen hebt en dat er niemand meer is om mee te spelen. Als je dan geen manier bedenkt om een deel van die grote emmer knikkers weer bij de verliezers te krijgen, is het afgelopen met het spel. In het grote spel van de wereldeconomie rolt het geld van de evenaar naar de polen. De economieën in het noorden van Europa hebben een hoge productiviteit en ze maken dingen die de consumenten in het zuiden graag kopen. Zo hoopt het geld zich op in het noorden en als we geen list verzinnen om het geld weer terug te sluizen naar het zuiden, komt het exportspel stil te liggen.

Een liberale democratie kan alleen bestaan als de overheid afhankelijk is van een belastingbetalende middenklasse. Dat is nergens in de Arabische wereld het geval. Iedereen die de demografie kent van dit deel van de wereld had dus kunnen voorspellen dat een omwenteling onmogelijk kon leiden tot een vrije democratie.

In de wereldgeschiedenis is een algemene trend te onderscheiden: de strijd van de mens om zich los te maken uit de tribale structuren op weg naar het vrije individu. Eerst komt er een profeet met een goed verhaal over universele waarden die het tribale overstijgen, met wetten die ieder individu aansprakelijk maken voor zijn eigen gedrag en een god die alles ziet, zelfs jouw gedachten. Zelfbeheersing, de verleiding weerstaan om terug te vallen in oude gewoonten is de sleutel en dat lukt alleen met een strenge god die de teugels pas los kan laten als de nieuwe waarden stevig zijn ingedaald.

Net naar de presentatie geweest van het boek van mijn oud voorzitter van de VVD partijcommissie Buitenlandse Zaken, Koen Peters. ‘Einddoel Witte Huis’ een handboek over hoe de Amerikanen hun president kiezen. Jort Kelder en Willem Post discussieerden met hem vooral over de sterke opvattingen in Nederland en met name in de media over de Amerikanen en de kandidaten. Toen Obama met 53% werd gekozen, had hij meer dan 80% van de Nederlanders in zijn kamp. Maarten van Rossum was natuurlijk een dankbaar voorbeeld van extreme vooringenomenheid; volgens hem zijn de republikeinse kandidaten ongeletterde psychopaten. Koen Petersen gaf nog wel een interessante invalshoek aan het credo uit de tijd van de Apartheid in Zuid Afrika: als je er niet geweest was, kon je er ook niet over oordelen.

Als reactie op het verbod op de weigerambtenaar kwam de ChristenUnie met de terechte vraag waarom de overheid zich eigenlijk met het huwelijk bemoeit en of de wettelijke vereisten niet gewoon met een identificatie aan het loket geregeld kunnen worden. Bij de aangifte van een ander kenteken op de parkeervergunning of een zojuist geboren kind hoef ik ook niets te bevestigen in een ceremonie. Laat de inzegening een privéaangelegenheid zijn. Ik wil nog een stap verder gaan: niet het homohuwelijk is een verworvenheid van persoonlijke vrijheid en gelijkwaardigheid, maar de volledige afschaffing van het burgerlijk huwelijk.